معرفی اصطلاحات پر کاربرد ابزار دقیق

ابزار دقیق ضامن دقت، ایمنی و کیفیت در تمامی صنایع است بنابراین یادگیری این علم برای اکثر افرادی که در صنایع بزرگی همچون صنایع نفت و گاز مشغول به فعالیت هستند ضروری است. کاربرد این ابزارها نه تنها در صنایع بلکه حتی در کوچک ترین خانه ها نیز مورد استفاده است چرا که این حوزه بسیار وسیع و کاربردی است و باید نسبت به اصطلاحات ان اگاه بود. امروز در این مقاله می خواهیم به معرفی اصطلاحات پرکاربرد ابزار دقیق بپردازیم و با مهمترین اصطلاحات آشنا شویم.

ابزار دقیق چیست؟

ابزار دقیق یکی از رشته های مهندسی است که بر پایه اصل اندازه گیری و کنترل انواعی از تجهیزات بوده و در انواع صنایع غذایی، پتروشیمی، نفت و گاز به کار برده می شود. طیف استفاده از ابزارهای دقیق به گونه ای است که از خانه ها تا مراکز بزرگ و نیروگاه ها بکار گرفته می شوند و در تمامی مراحل تولید تا مصرف یک محصول میتوانند کاربردی واقع شوند. متغیرهایی مثل دما، سطح، فشار و... از نمونه هایی هستند که توسط ابزار دقیق اندازه گیری و کنترل می شوند.

اصطلاحات پرکاربرد ابزار دقیق

در این بخش با برخی از رایج ترین و مهم ترین اصطلاحات آشنا می شویم، پس در ادامه این مطلب با ما همراه شوید.

1. کالیبراسیون: فرآیندی است که در آن ابزارها و تجهیزات را کالیبره می کنند به گونه ای که ابزار دقت بیشتری در اندازه گیری و نمایش دادن از خود نشان دهد. معمولا لازم است در هر دوره ای برای جلوگیری از ایجاد خرابی و مشکلات به صورت دوره ای ابزارها را کالیبره کنند.
2. تراز صفر: فرآیندی است که در آن به یک ابزار سیگنال خروجی وارد شده ترانسدیوسر را در زمان تحریک شدن به صورت درصد بیان می نماید.
3. تکرار پذیری: در این فرآیند شما زمانی که تصمیم دارید یک فرآیند را چند بار انجام دهید کافیست در همان شریط قبلی فرایند را با همان دستگاه و تجهیزات تکرار کنید.
4. رزونانس: هر تجهیزی که توسط ارتعاشات خود فرکانسی را تولید کند برای اندازه گیری این ارتعاشات و فرکانس ها از اصطلاح رزونانس استفاده می کنیم. رزونانس در حقیقت برای هر سیستمی یکسان نیست و بسته به نوع فرکانس رزونانس تولید شده متفاوت است.
5. فشار مکش: به جا به جایی شاره از یک نقطه پرفشار به یک نقطه کم فشار توسط یک کمیت فیزیکی، فشار مکشی می گویند. فشار مکشی توسط اختلاف فشار سبب جا به جایی می شود.
6. سنسور: یکی از تجهیزات مهمی که سبب تبدیل کمیت های فیزیکی دستگاه به سیگنال هایی که قابلیت اندازه گیری دارند می شود، سنسورها می باشد. مانند ترموکوپل ها برای سنجش دمای هوا. 
7. فشار خطی: بیشترین مقدار فشاری که میتواند یک دستگاه ترانسمیتر تحمل کند و به دو پورت اعمال شود را، فشار خطی می گویند.
8. سطح سنج: این دستگاه با سنسورهای حساس خود با اندازه گیری  فشار در عمق به سه صورت هیدرواستاتیک، اولتراسونیک و خازنی سطح مایعات را اندازه می گیرد و به نمایش می گذارد.
9. فشار گیج: فشار مبدا یا به عبارتی فشاری که با فشار مرجع نسبی اندازه گیری می شود را فشار گیج می گویند. لازم به ذکر است فشار گیج در مناطق مختلف متفاوت خواهد بود.
10. نویز: اشکالاتی که سبب می شود یک سیگنال به صورت نادرست انتقال داده شود، نویز نامیده می شود. نویز یکی از مشکلاتی است که اگر رفع نگردد موجب ایجاد مشکلات بزرگتری در انتقال سیگنال و دستگاه می گردد.
11. ترانسمیتر: ترانسمیتر در واقع یک فرستننده است که سیگنال های ایجاد شده را به PCL میفرستد تا سیگنال های اندازه گیری شده به صورت استاندارد و عبور داده شود.

تعاریف اصطلاحات مهم ابزار دقیق

1. خطا: آزمایش هایی که به صورت عملی انجام می گردد با انجام آن به صورت تئوری تفاوت هایی را دارد که به این تفاوت در فرآیندهای مختلف، خطا می گویند.
2. دقت: اگر یک فرآیند را چندین بار انجام دهید، در اندازه گیری های بدست آمده تفاوت هایی را مشاهده خواهید کرد برای اینکه به یک جواب قابل اطمینان برسید کافیست میانگین این اعداد را بدست آورید و اعداد دور را در میانگین حساب نکنید. به این کار دقت اندازه گیری می گویند.
3. درستی: همیشه مقدار تئوری که برای یک آزمایش در نظر می گیریم با مقدار عملی یکسان نمی شود. در این صورت به این اختلاف خروجی و ورودی، درستی می گویند.
4. حساسیت: در صورتی که تغییرات جزئی در مقدار یا توانایی دستگاه رخ دهد و دستگاه توانایی نمایش آن را داشته باشد، قابلیت حساسیت دارد.

سخن پایانی

طیف اصطلاحات جدیدی که برای ابزارهای مختلف به کار می رود به قدری وسیع است که در این زمینه یک رشته مهندسی جداگانه طراحی شده است و برای تضمین کیفیت نهایی محصول لازم است آشنایی کامل صورت گیرد. امروز با تعداد محدودی از این اصطلاحات رایج آشنا شدیم. چنانچه میخواهید نسبت به این اصطلاحات اطلاعات بیشتری را کسب کنید، فقط لازم است به وب سایت شرکت آرامک مراجعه کنید.